Skip to main content

ਫਾਸ਼ੀਵਾਦ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਦਾਬੋਲਕਰ ਹੱਤਿਆ ਕਾਂਡ ਅਤੇ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੀ ਪੈੜਚਾਲ



 

ਬਿੰਦਰਪਾਲ ਫਤਿਹ -

ਸਰਮਾਏਦਾਰੀ ਆਰਥਿਕ ਮੰਦੀ ਦੇ ਬੁਰੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ-ਇੱਕ ਕਾਰਗਾਰ ਹਥਿਆਰ ਸਾਬਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੀ ਉਹ ਹੈ ਫਾਸ਼ੀਵਾਦ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਨਾ ਕਿ  ਇਸ ਦਾ ਉਭਾਰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ ਬਲਕਿ ਇਹ ਹੁਣ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਰਗਰਮ ਵੀ ਹੈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਤਰਕਸ਼ੀਲ ਆਗੂ ਨਰਿੰਦਰ ਦਾਬੋਲਕਰ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਇਸ ਵਰਤਾਰੇ ਦੀਆਂ ਮਹੀਨ ਤੰਦਾਂ ਨੂੰ ਫੜਨ ਦਾ ਯਤਨ ਕਰਦਾ ਹੈ| ਦਾਬੋਲਕਰ ਵਰਗੇ ਚੇਤਨ,ਤਰਕਸ਼ੀਲ ਇਨਸਾਨ ਨੂੰ ਸ਼ਰੇਆਮ ਕਤਲ ਕਰਨ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਇੰਨਾ ਸਿੱਧਾ ਨਹੀ ਹੈ ਇਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਕਾਫੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਮੀਕਰਨ ਲੁਕੇ ਹੋਏ ਹਨ ਜਿੰਨਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨਾ ਸਮੇਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ| ਮਹਾਂਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀਆਂ ਗਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਧਰਮ ਦੇ ਨਾਮ ਉੱਪਰ ਹੁੰਦੀ ਸਿਆਸਤ ਇਸ ਸਮੇਂ ਲੋਕ ਚੇਤਨਾ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਹੌਂਸਲੇ ਨੂੰ ਚਿੱਤ ਕਰਦੀ ਹੋਈ ਜਾਦੂ-ਟੂਣੇ ,ਆਗਿਆਨ,ਅੰਧ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵਿਰੋਧੀ ਕਾਨੂੰਨ ਨੂੰ ਧਰਮ ਵਿਰੋਧੀ ਕਾਨੂੰਨ ਗਰਦਾਨਦੀ ਹੈ ਦੂਸਰੇ ਪੱਸੇ ਡਾ. ਦਾਬੋਲਕਰ ਦੇ ਮਰਨ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਹੀ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਕਾਨੂੰਨ ਨੂੰ ਪਾਸ ਕਰਨ ਦਾ ਸਬੱਬ ਬਣਨਾ ਅਜੀਬ ਬੁਝਾਰਤ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ | ਇੱਕ ਸਿਰੇ ਤੋਂ ਲੈਕੇ ਦੂਜੇ ਸਿਰੇ ਤੱਕ ਪੁਲਿਸ,ਪ੍ਰਸਾਸ਼ਨ,ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਧਰਮ ਦਾ ਮਿਲਗੋਭਾ ਫਾਸ਼ੀਵਾਦ ਦੀਆਂ ਜੜਾਂ ਪੱਕੀਆਂ ਕਰਦਾ ਹੋਇਆ ਇਸ ਨੂੰ  ਇਸਦੇ ਖਾਸ ਅੰਜਾਮ ਤੱਕ ਵੀ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਜਾਪ ਰਿਹਾ ਹੈ | 



ਫਾਸ਼ੀਵਾਦੀ ਵਰਤਾਰੇ ਦੀਆਂ ਜੜਾਂ ਐਡੋਲਫ਼ ਹਿਟਲਰ ਤੱਕ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਹੜਾ ਕਿ ਸ਼ੁੱਧ ਜਰਮਨ ਲੋਕਾਂ ਵਾਸਤੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦਾ ਕਤਲੇਆਮ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਲੱਗ ਹੋਇਆ ਸੀ ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਆਰ.ਐੱਸ.ਐੱਸ ਮੁਖੀ ਮਾਧਵ ਸਦਾਸ਼ਿਵ ਗੋਵਾਲਕਰ ਦੁਆਰਾ ਹਿਟਲਰ ਦੀਆਂ ਤਾਰੀਫਾਂ ਦੇ ਪੁਲ ਬੰਨ੍ਹਣਾ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਆਮ ਗੱਲ ਨਹੀ ਜਾਪਦੀ ਸਗੋਂ  ਦੇਸ਼ ਦੀ ਹਿੰਦੂ ਰਾਜ਼ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਸ਼ਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ |  ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਟਵਾਰੇ ਵੇਲੇ ਹਿੰਦੂ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੇ ਦੰਗਿਆਂ ਵਰਗੀ ਉਦਾਹਰਣ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕਿਤੇ ਮਿਲੇ |ਗੁਜਰਾਤ ਦੰਗੇ 2002 ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਇਹਨਾਂ ਦੰਗਿਆਂ ਦੌਰਾਨ 254 ਹਿੰਦੂ ਮਾਰੇ ਗਏ ਜਦ ਕਿ ਮਾਰੇ ਗਏ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 790 ,ਲਾਪਤਾ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 223, 2548 ਜਖਮੀ ਹੋਏ, 606 ਅਨਾਥ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦਰਜ਼ ਕੀਤੀ | ਇਹ ਘਟਨਾਵਾਂ ਮਹਿਜ ਕਾਗਜਾਂ ਚ ਦੱਬੇ ਪਏ ਅੰਕੜੇ ਨਹੀ ਬਲਕਿ ਭਾਰਤੀ ਸਟੇਟ ਉੱਪਰ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਾਵੀ ਫਾਸ਼ੀਵਾਦ ਦੀ ਸਾਫ਼ ਸਪਸ਼ਟ ਤਸਵੀਰ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ | ਫਾਸ਼ੀਵਾਦੀ ਵਰਤਾਰਾ ਪੂੰਜੀਵਾਦੀ ਨਿਜਾਮ ਵਾਸਤੇ "ਹਲਕੇ ਕੁੱਤੇ" ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਇਹ ਜਿੰਨੀ ਦੇਰ ਸੰਗਲੀ ਨਾਲ ਬੰਨ੍ਹਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਸਭ ਠੀਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਬੁਰੇ ਵੇਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਦ ਵੀ ਇਸਦੀ ਸੰਗਲੀ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਹੈ ਉਦੋਂ ਹੀ ਇਸਨੇ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਨੂੰ ਸ਼ਰਮਸ਼ਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਦੌਰ ਇਸਦਾ ਗਵਾਹ ਹੈ |

ਹੁਣ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਨਰਿੰਦਰ ਦਾਬੋਲਕਰ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਮੀਡੀਆ ਵਾਸਤੇ ਹੋਰਨਾਂ ਖਬਰਾਂ ਵਾਂਗ ਹੀ ਇੱਕ ਬੇਹੀ ਖਬਰ ਬਣ ਚੁੱਕਾ ਹੈ ਉੱਥੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇੱਕ ਪੱਤਰਕਾਰ ਕੁੜੀ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸਮੂਹਿਕ ਬਲਾਤਕਾਰ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਲਗਭਗ ਹਰੇਕ ਟੀਵੀ ਚੈਨਲ ਉੱਪਰ ਦਿਖਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਇਹ ਮਹਿਜ਼ ਇੱਕ ਇਤਫਾਕੀਆ ਗੱਲ ਨਹੀ ਹੈ | ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਦਾਮਿਨੀ ਬਲਾਤਕਾਰ ਕਾਂਡ ਦਰਮਿਆਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਲੋਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇ ਵਰਤਿਆ ਅਤੇ ਕਿਵੇਂ ਅਫਜਲ ਗੁਰੂ ਦੀ ਫਾਂਸੀ ਦੀਆਂ  ਖਬਰਾਂ  ਬਲਾਤਕਾਰੀ ਵਿਰੋਧੀ ਫਾਂਸੀ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਦਬ ਕੇ ਰਹਿ ਜਾਣਾ ਅਤੇ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਅੱਜ ਮੁੰਬਈ ਬਲਾਤਕਾਰ ਕਾਂਡ ਦਰਮਿਆਨ ਨਰਿੰਦਰ ਦਾਬੋਲਕਰ  ਹੱਤਿਆ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਫਿੱਕਾ ਪੈਦਾ ਨਜਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਨਾਲ ਹੀ ਦੂਸਰੇ ਪਾਸੇ ਬਾਪੂ ਆਸਾਰਾਮ ਵਿਰੁੱਧ ਹੁੰਦੇ ਮੁਜਾਹਰੇ ਅਤੇ ਅਵਾਮੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਫਿੱਕਾ ਪਾਉਣ ਅਤੇ ਲੋਕ ਘੋਲਾਂ ਅਤੇ ਚੇਤਨਾ ਨੂੰ ਸੰਨ੍ਹ ਲਾਉਣ ਦਾ ਕੋਝਾ ਯਤਨ ਹੈ |

ਫਾਸੀਵਾਦੀ ਧਿਰਾਂ ਦੇ ਇਸ ਫਾਸਿਸਟ ਵਤੀਰੇ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ 'ਚ ਦਰਾੜ ਹੋਰ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ  

ਸਰਗਰਮ ਫਾਸ਼ੀਵਾਦੀ ਧਿਰਾਂ ਇਸ ਘੜੀ ਬਲਦੀ 'ਚ ਤੇਲ ਆਉਣ ਦਾ ਯਤਨ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਇਹ ਵਰਤਾਰਾ ਲੋਕ ਹਿੱਤਾਂ ਦੇ ਬਿਲਕੁਲ ਅਨੁਕੂਲ ਨਹੀ ਜਾਪਦਾ ਇਸ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਦਾ ਸਮੁੱਚਾ ਕਾਰਪੋਰੇਟੀ ਮੀਡਿਆ ਫਾਸ਼ੀਵਾਦੀ ਧਿਰਾਂ ਨੂੰ ਹੱਦੋਂ ਜਿਆਦਾ ਤਵੱਜੋਂ ਦਿੰਦਾ ਨਜਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ | ਇਸ ਦਰਮਿਆਨ ਪਿਛਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਅਬਦੁਲ ਕਰੀਮ ਟੁੰਡਾ ਦੀ ਗਿਰਫਤਾਰੀ ਸਬੱਬੀ ਨਹੀ ਜਾਪਦੀ ਇਕੱਲੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਹੀ ਬਲਕਿ ਸਮੁੱਚੀ ਮੁਸਲਿਮ ਕੌਮ ਖਿਲਾਫ਼ ਹਿੰਦੂ ਫਿਰਕੇ ਦੇ ਲੋਕਾ ਨੂੰ ਭੜਕਾਉਣ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਦੰਗਿਆਂ, ਕਤਲੇਆਮਾਂ ਵਾਸਤੇ ਜਮੀਨ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਸੋਚਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਟੁੰਡੇ ਦੀ ਗਿਰਫਤਾਰੀ ਐਸੇ ਨਾਜੁਕ ਮੋੜ ਤੇ ਹੀ ਕਿਉਂ ਹੋਈ ,ਭਾਰਤੀ ਖੁਫੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੀ ਬਾਜ਼ ਅੱਖ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕਿਉਂ ਮੁੰਦੀ ਹੋਈ ਸੀ ਜਦ ਕਿ ਟੁੰਡਾ ਬਿਲਕੁਲ ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪਕੜ ਵਿੱਚ ਆ ਸਕਦਾ ਸੀ ਹੁਣ ਟੁੰਡੇ ਨੂੰ ਗਿਰਫਤਾਰ ਕਰਕੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਰੁੱਧ ਬਿਆਨਬਾਜੀ ਇਕੱਠੀ ਕਰਨੀ ,ਹਮਲਿਆਂ ਦੀ ਅਗਾਊਂ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਵਾਉਣੀ ਇਹ ਸਭ ਕੀ ਹੈ ? ਇਸ ਸਾਰੇ ਮਸਲੇ ਦੀ ਤਹਿ ਤੱਕ ਜਾਣਾ ਸਾਡਾ ਫਰਜ਼ ਹੈ|
ਮੌਜੂਦਾ ਘੜੀ ਕਤਲ ਅਤੇ ਬਲਾਤਕਾਰ ਵਰਗੇ ਵਰਤਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਸਰਸਰੀ ਨਜਰ ਨਾਲ ਦੇਖਣ ਦੀ ਨਹੀ ਹੈ |
ਨਰਿੰਦਰ ਦਾਬੋਲਕਰ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਨੂੰ ਮਹਿਲਾ ਪੱਤਰਕਾਰ ਦੇ ਬਲਾਤਕਾਰ ਦੀ ਘਟਨਾ ਥੱਲੇ ਦੱਬ ਦੇਣ ਦਾ ਉਜਰ ਪੁਗਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ | ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੀ ਪੈੜਚਾਲ ਨੂੰ ਨੱਪਦੇ ਹੋਏ ਭਾਰਤੀ ਫਾਸ਼ੀਵਾਦੀ ਸਟੇਟ ਦਾ ਖਾਸਾ ਸਮਝਣਾ ਸਮੇਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਸੰਵਾਦ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਰਚਾਇਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ |


ਸੰਪਰਕ  :94645-10678

ਈ ਮੇਲ : binderpal94@gmail.com

Comments

Popular posts from this blog

ਸਾਕਾ ਨੀਲਾ ਤਾਰਾ ਬਾਰੇ ਨਵੇਂ ਸਵਾਲ 'ਗਵਾਹ ਦੇ ਫ਼ਨਾਹ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ'

ਜੂਨ 1984 ਦੇ ਸਾਕਾ ਨੀਲਾ ਤਾਰਾ ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਬਾਬਤ ਸਿਰਫ਼ ਸੁਣਿਆਂ ਜਾਂ ਪੜ੍ਹਿਆ ਹੀ ਹੈ।ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਮੌਤ ਪਿੱਛੋਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਚੱਲੀ ਕਾਲੀ ਹਨ੍ਹੇਰੀ ਨੇ 25,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਬੰਦਿਆਂ ਨੂੰ ਨਿਗਲ ਲਿਆ ਪੁਲੀਸ, ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਜਨੂੰਨੀਆਂ ਦੇ ਜੋ ਵੀ ਹੱਥੇ ਚੜ੍ਹਿਆ ਉਹ ਜਾਂ ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਖੇਤ ਦੀ ਪਹੀ 'ਚ ਮਿਲਿਆ ਜਾਂ ਕਣਕਾਂ ਦੀਆਂ ਵੱਟਾਂ 'ਤੇ ਜਾਂ ਫ਼ਿਰ ਹਰੀਕੇ ਪੱਤਣ ਦੀਆਂ ਮੱਛੀਆਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਬਣ ਗਿਆ। ਪਰ ਕੁਝ ਉਹ ਵੀ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬਚਪਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਭੇਟ ਚੜ੍ਹ ਗਿਆ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖੇਡਣ ਦੇ ਦਿਨ ਸਹਿਮ ਦੇ ਸਾਏ ਹੇਠਾਂ ਛਿਪਦੇ ਰਹੇ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਯਾਦ ਕਰਨ ਲਈ ਸਿਰਫ਼ ਕਰਫ਼ਿਊ ਜਾਂ ਆਏ ਦਿਨ ਹੁੰਦੇ ਪੁਲੀਸ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਹੀ ਬਚੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਜਦ ਕੋਈ ਗੱਲ ਛੇੜਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਨੀਝ ਲਾ ਕੇ ਸੁਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਕਈ ਨਵੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਅਤੇ ਨਵੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ  ਕਹਿੰਦਾ ਨਾਵਲ ਅਮਨਦੀਪ ਸੰਧੂ ਨੇ ਅੰਗਰੇਜੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ। ਨਾਵਲ ਦਾ ਨਾਮ "ਰੋਲ ਆਫ਼ ਆਨਰ" ਹੈ। ਨਾਵਲ ਸਾਕਾ ਨੀਲਾ ਤਾਰਾ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਕਹਿੰਦਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਸੜਕਾਂ, ਗਲੀਆਂ ਅਤੇ ਘਰਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਇੱਕ ਮਿਲਟਰੀ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਦੇ ਪਾੜ੍ਹਿਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਨਾਂ ਉੱਤੇ ਹੋ ਰਹੀ ਤਬਦੀਲੀ ਨੂੰ ਬਿਆਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਵਲ ਦਾ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਫ਼ਿਲਮਸਾਜ਼ ਅਤੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਦਲਜੀਤ ਅਮੀ ਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ...

ਗੱਲ 1984 ਦੇ ਦੰਗਿਆਂ ਦੀ

ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ, ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡੇ ‘ਤੇ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਧਰਮ ਦੇ ਨਾਂ ‘ਤੇ ਦੁੱਖਦਾਈ ਭਾਂਬੜ ਵਿੱਚ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ | ਗੱਲ 1984 ਦੇ ਦੰਗਿਆਂ ਦੀ ਹੈ ਉਸ ਸਮੇਂ ਕੁਝ ਅਜਿਹੇ ਭਲੇਮਾਣਸ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਦਾ “ ਸੁਭਾਗ ” ਮਿਲਿਆ ਜਿਨ੍ਹਾਂ   ਨੇ ਭਾਰਤ ਪਾਕ ਵੰਡ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡੇ ਤੇ ਹੰਢਾਇਆ ਸੀ | ਉਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਮੇਰੇ ਮਿੱਤਰ ਸ਼ਿਨ੍ਨ੍ਦਰ ਸਿੰਘ ਰਾਜੋ-ਮਾਜਰਾ ਤੇ ਦਾਨਾ ਬਡਬਰ ਨਾਲ ਅਕਸਰ ਗੱਲਬਾਤ ਹੁੰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ | ਇੱਕ ਦਿਨ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਵਡੇਰੇ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਬਾਪੂ ਜੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਰਫਿਊਜੀ ਕਿਉਂ ਆਹੰਦੇ ਹਨ ? ਬਜ਼ੁਰਗ ਆਲਾ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜਵਾਬ ਸੀ ਕਿ ਪੁੱਤਰ ਰਫਿਊਜੀ ਜੋ ਪਾਕਿਸਤਾਨੋਂ ਉੱਜੜ ਕੇ ਆਏ ਉਸਨੂੰ ਰਫਿਊਜੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ | ਫੇਰ ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਤੁਸੀਂ ਉੱਜੜ ਕੇ ਕਿਉਂ ਆਏ ? ਉਹਨਾਂ ਮੈਨੂੰ ਮਾਤਾ ਕਰਤਾਰ ਕੌਰ ਤੋਂ ਪੁੱਛਣ ਲਈ ਕਿਹਾ, ਮਾਤਾ ਕਰਤਾਰ ਕੌਰ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ | ਉਹਨਾਂ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ “ ਪੁੱਤ ਮੈਨੂੰ ਜਿਆਦਾ ਹੋਸ਼ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਪਰ ਉਦੋਂ ਹਿੰਦੋਸਤਾਨ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਬਣਨ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਸਨ | ਲੜਾਈ ਦੇ ਬਿਗੁਲ ਵੱਜ ਚੁੱਕੇ ਸਨ | ਨਗਾਰੇ ਚੋਟ ਲੱਗ ਗਈ ਸੀ | ਸਾਨੂੰ ਸਾਰੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਜਿਸ ਗੱਡੀ ਵਿੱਚ ਬਿਠਾਇਆ ਸੀ ਉਸ ਦਾ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਕਿੱਥੇ ਜਾਂਦੀ ਹੈ | ਉਸ ਸਮੇਂ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਪੀਣ ਲਈ ਪਾਣੀ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ | ਉਦੋਂ ਤੇਰਾ ਬਾਪੂ ਛੋਟੀ ਗੜਵੀ ਲੈਕੇ ਗੱਡੀ ਦੇ ਥੱਲੇ ਦੀ ਲੰਘਿਆ ਤਾਂ...

ਅੱਵਲ ਅੱਲਾ ਨੂਰ ਉਪਾਇਆ

ਅੱਵਲ ਅੱਲਾ ਨੂਰ ਉਪਾਇਆ, ਕੁਦਰਤ ਕੇ ਸਭ ਬੰਦੇ। ਏਕ ਨੂਰ ਤੇ ਸਭ ਜਗੁ ਉਪਜਿਆ ਕੌਣ ਭਲੇ ਕੋ ਮੰਦੇ॥ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੀਆਂ ਇਹ ਸਤਰਾਂ ਸਭ ਨੇ ਸੁਣੀਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਉੱਤੇ ਅਮਲ ਦੀ ਗੱਲ ਹਰ ਸਿੱਖ ਜੋ ਕਿ ਪੰਜਾਬੀ ਵੀ ਹੈ, ਅਕਸਰ ਕਰਦਾ ਸੁਣਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਰਥ ਵੀ ਸਭ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੀ ਹੈ।ਗੁਰੂਦੁਆਰਿਆਂ ਦੇ ਸਪੀਕਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸੁਣਦੇ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪੰਜਾਬੀ ਲਈ ਸੁਹਾਵਣੇ ਅਤੇ ਰੱਬੀ ਫ਼ਰਮਾਨ ਵਰਗੇ ਲਗਦੇ ਹਨ।ਪਰ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਉਹ ਪੰਜਾਬੀ ਵੀ ਵਸਦੇ ਹਨ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਇਸ ਦੇ ਮਤਲਬ ਸਮਝ ਆਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅਰਥ ਦੋਬਾਰਾ ਕਰਨੇ ਪੈ ਰਹੇ ਹਨ।ਉਹ ਪੰਜਾਬੀ ਹਨ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਦਲਿਤ, ਜਿੰਨ੍ਹਾ ਲਈ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਉਸ ਕਵਿਤਾ ਵਰਗੇ ਹਨ ਜੋ ਕਵੀ ਨੂੰ ਤਾਂ ਮਹਾਨ ਬਣਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਲਿਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਉਸ ਦੀ ਹਾਲਤ ਜਿਉਂ ਦੀ ਤਿਉਂ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂਦੁਆਰਿਆਂ ਦਾ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤੋਂ ਚਾਰ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣਾ ਅੱਜ ਦੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮੇਰੀ ਉਮਰ ਦੇ ਤਿੰਨ ਦਹਾਕੇ ਪੂਰੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਵੇਖਦਾ ਆਇਆ ਹਾਂ ਕਿ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਦੋ ਆਹਮੋ-ਸਾਹਮਣੇ ਅਤੇ ਦੋ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਥਾਵਾਂ ਉੱਤੇ ਗੁਰੂਦੁਆਰੇ ਬਣੇ ਹੋਏ ਹਨ।ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਗੁਰਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਉੱਤੇ ਵਸਦਾ ਹੈ ਪਰ ਸੱਚਾਈ ਕੀ ਹੈ ਇਸ ਤੋਂ ਪਾਸਾ ਹੀ ਵੱਟਿਆ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਗੋਲਕਾਂ ਦੀ ਲੜ...